Na czym polegają badania serologiczne?

Krew jest w stanie powiedzieć wiele o naszym stanie zdrowia. Dlatego regularne jej badanie jest tak istotne. To podstawowe badania laboratoryjne, które umożliwiają szybkie dokonanie diagnozy w przypadku wielu chorób. Jednymi z nich są badania serologiczne. Na czym polegają i jak często należy je wykonywać?

Antygeny i przeciwciała

Zanim przybliżymy istotność wykonywania badań serologicznych, warto skupić się na wyjaśnieniu dwóch istotnych pojęć, bez których zrozumienie badań krwi będzie niemożliwe. Chodzi mianowicie o antygeny oraz przeciwciała. Antygeny to cząsteczki, które nasze ciało rozpoznaje jako obce. W momencie, w którym w organizmie pojawiają się antygeny, dochodzi do odpowiedzi układu odpornościowego, która ma za zadanie zniszczenie antygenów. Są nimi zwykle wirusy, grzyby, bakterie, pyłki, pierwotniaki czy żywność. W momencie, w którym w organizmie pojawiają się antygeny, odpowiada on tak zwanymi przeciwciałami, a zatem białkami, które wiążą antygen i neutralizują go. Przeciwciała wytwarzane są w odpowiedzi na konkretne antygeny i zawsze są dla nich specyficzne. Jak to wiąże się z badaniami serologicznymi?

Badanie serologiczne jako sposób na określenie antygenów i przeciwciał

Badanie serologiczne określane jest jako badanie immunologiczne, a zatem dotyczące układu odpornościowego. Jego zadaniem jest wykrycie zarówno antygenów, jak i przeciwciał w pobranym materiale. Podczas badania sprawdza się obecność bądź brak przeciwciał oraz ich stężenie, będące odpowiedzią na konkretne antygeny. Wykonuje się je z próbki krwi – z osocza lub surowicy. Czasem jednak konieczne jest zbadanie płynu mózgowo-rdzeniowego.

Wskazania do badania serologicznego

Badania serologiczne wykonuje się jedynie w konkretnych przypadkach. Mają one za zadanie potwierdzić lub wykluczyć podejrzenie chorób zakaźnych, pasożytniczych czy alergicznych. W takich sytuacjach organizm wytwarza bowiem przeciwciała, które są prawdopodobnie odpowiedzią na konkretne antygeny. Zbadana próbka krwi ma wskazać, z jaką chorobą mamy do czynienia. Badania serologiczne wykonuje się także w sytuacji, w której konieczna jest diagnostyka konfliktu serologicznego w ciąży. W przypadku, w którym rodzice różnią się antygenami, może dojść do tak zwanego konfliktu serologicznego. Jeśli do niego dochodzi, organizm matki wytwarza przeciwciała, które działają przeciwko krwinkom czerwonym płodu, który traktowany jest przez ciało jak intruz. Krew płodu jest bowiem niezgodna antygenowo. Badanie serologiczne powinno być wykonywane u każdej kobiety w ciąży do 10 tygodnia, w celu zapobiegnięcia takiej sytuacji. To podstawowa opieka medyczna kobiet w ciąży.

Częstotliwość wykonywania badań serologicznych

Badania serologiczne nie należą do podstawowych badań ogólnych, które wykonuje się bez przyczyny. Są one zalecane przez lekarza tylko w sytuacji, w której istnieje podejrzenie występowania wyżej wymienionych chorób. Jednak jest to podstawowe badanie u kobiet w ciąży.

Badania serologiczne to jeden z najlepszych sposobów na zdiagnozowanie chorób autoimmunologicznych, nadwrażliwości czy alergii, rozpoznania chorób pasożytniczych czy bakteryjnych. Warto spytać o nie lekarza, jeśli istnieją podejrzenia, iż jakakolwiek z tych chorób dotyczy właśnie ciebie. Więcej na temat badań krwi oraz innych metod diagnostycznych dowiesz się na stronie Cmp.med.pl.

Materiał Partnera