Jak będzie wyglądało Twoje dziecko (na bazie genetyki)?

Ludzie po prostu nie mogą się powstrzymać – uwielbiają przewidywać, jak będzie wyglądało ich dziecko. Czy będzie miało oczy po matce i włosy po ojcu? Czy będzie wysokie czy niskie? Czy będzie wyglądało dokładnie jak mama, czy zupełnie nie jak ona? Czy istnieje jakiś niezawodny sposób, aby dowiedzieć się, jak będzie wyglądało Twoje dziecko?

Rola genetyki

Chociaż istnieje wiele różnych możliwości dokładnej kombinacji genów, jakie może odziedziczyć Twoje dziecko, wszystko sprowadza się do DNA. A przewidzenie wyglądu Twojego dziecka nie jest tak proste, jak się wydaje.

Większość cech dziedziczonych przez dzieci jest wynikiem współdziałania wielu genów, które tworzą ich wygląd. Kiedy te geny łączą się ze sobą, niektóre z efektów są wzmacniane, podczas gdy inne redukowane. Jeszcze inne są całkowicie wyłączane.

Oto kilka informacji o tym, jak genetyka wpływa na podstawowe cechy Twojego dziecka, takie jak kolor włosów, oczu i wzrost.

Kolor włosów

Dzieci dziedziczą wiele par genów, które odgrywają rolę w określaniu koloru włosów od każdego z rodziców. Geny te determinują kolor włosów, ale także kolor oczu i karnacji. I choć naukowcy nie ustalili jeszcze, ile genów ostatecznie decyduje o dokładnym odcieniu włosów dziecka, wiedzą już, jak przebiega ten proces.

Geny, które decydują o kolorze włosów, regulują również pracę melanocytów, czyli komórek wytwarzających barwnik w naszym ciele. To, w którym miejscu na spektrum odcieni czerni, brązu, czerwieni czy blondu znajdą się włosy dziecka, może zależeć od tego, ile melanocytów posiada, jaki pigment wytwarzają te komórki i ile każdego odcienia produkują.

Na przykład, eumelanina, substancja znajdująca się w melanocycie, wytwarza kolor od czarnego do brązowego, podczas gdy feomelanina wytwarza kolor od żółtego do czerwonego. W rezultacie, im więcej komórek produkujących barwnik i im więcej eumelaniny wytwarzają te komórki, tym ciemniejsze będą ich włosy.

Natomiast dzieci z niewielką liczbą melanocytów, które wytwarzają bardzo mało eumelaniny, będą miały włosy jasnobrązowe lub blond. Dzieci, których komórki produkują więcej feomelaniny, będą miały bardziej rude włosy.

W rzeczywistości rude włosy są jedną z niewielu cech kontrolowanych przez jeden gen. Gdy dzieci otrzymają dwie kopie genu, będą produkować dużo feomelaniny i będą miały głowę pełną rudych włosów. Dzieci te będą miały również jasną skórę i piegi. Gen ten powoduje, że melanocyty skóry zlepiają się ze sobą, tworząc piegi. Osoby, które mają piegi i nie mają rudych włosów, mogły odziedziczyć tylko jeden z genów, który powoduje powstawanie rudych włosów.

Kolor oczu

Większość dzieci rodzi się z niebiesko-szarawymi oczami. Dzieje się tak dlatego, że komórki wytwarzające kolor w tęczówce oka muszą być wystawione na działanie światła, aby się uaktywnić. W rezultacie może upłynąć nawet sześć miesięcy, zanim kolor oczu dziecka się ustabilizuje.

Podobnie jak kolor włosów, kolor oczu jest określany przez melanocyty. Z czasem, jeśli melanocyty wydzielają tylko niewielką ilość melaniny, dziecko będzie miało niebieskie oczy. Jeśli wydzielają jej nieco więcej, oczy dziecka będą miały kolor zielony lub orzechowy. Brązowe oczy powstają, gdy melanocyty wydzielają dużo melaniny.

Jeśli chodzi o określanie ilości produkowanej przez melanocyty melaniny, co najmniej dwa geny mają wpływ na odcień, który się rozwinie. Występują one w dwóch formach lub allelach – jeden z nich ma wersje brązową i niebieską, a drugi niebieską i zieloną. W rezultacie kolor oczu dziecka zależy od kombinacji alleli, które odziedziczy ono po swoich rodzicach.

Na przykład, jeśli oboje rodzice ma ciemne oczy, szanse na to, że dziecko będzie miało ciemne oczy są wysokie, ponieważ allel brązowy jest dominujący. Jednakże, jeśli po obu stronach rodziny występują osoby o niebieskich oczach, nie jest wykluczone, że dwoje brązowookich rodziców urodzi niebieskookie dziecko.

• Jeśli oboje rodzice mają niebieskie oczy, jest bardzo prawdopodobne, że ich dziecko będzie miało niebieskie oczy, ale nie będzie to miało miejsca za każdym razem.
• Dwoje brązowookich rodziców prawdopodobnie będzie miało dziecko o brązowych oczach, ale również nie jest to gwarantowane.
• Jeśli jeden lub więcej dziadków dziecka ma niebieskie oczy, szanse na urodzenie dziecka z niebieskimi oczami nieznacznie wzrastają.
• Jeśli jedno z rodziców ma brązowe oczy, a drugie niebieskie, zazwyczaj istnieje około 50/50 szans, że dziecko będzie miało brązowe oczy.

Wzrost i budowa ciała

Wymiary dziecka przy urodzeniu nie zawsze pozwalają przewidzieć jego przyszły wzrost i wagę. Istnieje wiele czynników, które wpływają na rozmiar dziecka po urodzeniu, w tym dieta mamy w czasie ciąży oraz różne warunki zdrowotne.

Istnieją sposoby, aby przewidzieć przyszły wzrost Twojego dziecka, jeśli chcesz. Jednym ze sposobów na przybliżone oszacowanie wzrostu dziewczynki jest odjęcie pięciu centymetrów od wzrostu ojca i uśrednienie go ze wzrostem matki. Tak więc, dla ojca, który ma 185 cm i matki, która ma 170 cm. Wynik to (185-5)+170/2=175 cm

W przypadku chłopców, dodaj 5 cm do wzrostu matki, a następnie uśrednij to ze wzrostem ojca. Używając tych samych liczb co powyżej, syn mógłby potencjalnie mieć 180 cm.

Nie ma jednak niezawodnego sposobu, aby określić przyszły wzrost dziecka. Nawet tabele wzrostu mogą się mylić. Poza kilkoma czynnikami genetycznymi, które determinują wzrost, odżywianie i aktywność fizyczna również mogą odegrać pewną rolę.

Czy dziewczynki i chłopcy wyglądają tak samo?

Większość ludzi uważa, że wszystkie dzieci wyglądają tak samo, dopóki nie staną się trochę starsze. W związku z tym, aby określić, czy dziecko jest chłopcem czy dziewczynką, polegają na wskazówkach dotyczących garderoby, takich jak różowe ubranka, przekłute uszy i kokardki we włosach. Ale jak się okazuje, badania sugerują, że nawet bez elementów garderoby ludzie potrafią odgadnąć, które dzieci są dziewczynkami, a które chłopcami w około 60% przypadków.

Badania wykazały też, że dorośli potrafią określić płeć przypadkowej osoby na podstawie spojrzenia na jej nos, oczy lub brwi.

Czy to prawda, że noworodki wyglądają bardziej jak tata?

Istnieje powszechne przekonanie, że noworodki są bardziej podobne do swoich ojców niż do matek. Niektórzy przyczynę tego zjawiska widzą w ewolucyjnych uwarunkowaniach społecznych, które mają utwierdzać takimi stwierdzeniami ojca w tym, że to on jest faktycznym ojcem dziecka. Teoria ta zyskała pewne naukowe poparcie w 1995 roku, kiedy to badanie wykazało, że ludzie byli znacznie lepsi w dopasowywaniu zdjęć jednorocznych dzieci do ich ojców, a nie matek.

Jednakże kilka badań przeprowadzonych od tego czasu wykazało, że większość niemowląt jest jednakowo podobna do obojga rodziców. Jedno z badań sugeruje nawet, że w pierwszych trzech dniach życia dziecko jest bardziej podobne do matki, ale ona będzie miała tendencję do mówienia czegoś przeciwnego, podkreślając podobieństwo dziecka do ojca.

Niektórzy badacze spekulują, że matki wskazują na to podobieństwo, nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Teoretyzują, że uwagi matki mogą być wyewoluowaną lub uwarunkowaną reakcją wspomnianą już powyżej.

Podsumowanie

Niezależnie od tego, jak wygląda Twoje dziecko, jest ono częścią Ciebie i dzieli 50% Twojego DNA. Nie przejmuj się więc zbytnio cechami fizycznymi, jakie odziedziczyło Twoje dziecko. W końcu te cechy mogą się zmienić z czasem. Zamiast tego ciesz się czasem spędzonym razem z Twoim małym cudem.